Theory of Mind (TOM) is een theorie die het vermogen aanduidt om een beeld te vormen van de binnenkant van jezelf, van de binnenkant van de ander en van de manier waarop mensen elkaars gedachten en gedrag kunnen beïnvloeden. Iemand met ASS heeft hier als gevolg van zijn informatieverwerkingsstoornis moeite mee (AutismeTV, 2013).

TOM wordt onderverdeeld in 3 vormen.

- TOM 1 is het inzicht in zijn eigen ‘ik’.
- TOM 2 het verplaatsen in een ander. Iemand met autisme kan moeite hebben met het herkennen en verwoorden van gevoel, mening, wensen en (on)mogelijkheden bij zichzelf (TOM 1) en/ of bij een ander (TOM 2).
- TOM 3 heeft te maken met een beperkt inzicht op de invloed van eigen gedrag op gedachten, gevoelens en gedrag van de ander (De Bruin, 2012).

Iemand met autisme kan zijn eigen gevoelens niet altijd goed ervaren. In samenhang daarmee heeft hij, door zijn beperkte interne spraak, vaak ook geen woorden voor zijn gevoel. Daardoor wordt het moeilijker voor hem om zijn gevoel te herkennen en verwoorden. Als hij zegt dat hij ergens geen zin in heeft, dan lijkt het erop dat hij iets niet wil, terwijl het kan zijn dat hij op dat moment eigenlijk een andere vraag heeft, namelijk dat hij niet weet wat of hoe hij de taak waar hij ‘geen zin’ in heeft moet doen (De Bruin 2012).